2021 жылғы 28-29 қазанда Білім сапасын қамтамасыздандыру бойынша тәуелсіз агенттігі (IQAA) 2018 жылдан бастап жыл сайын ұйымдастыратын IV Еуразиялық форумды ұйымдастырып өткізді. Биылғы жылдың тақырыбы - «Өзгермелі әлемдегі жоғары оқу орындарының ішкі жүйе сапасын қамтамасыз ету» бүгінгі таңда білім беру жүйесіндегі ең өзекті мәселелерді қамтыды. Форум жоғары оқу орындарының ішкі жүйе сапасын қамтамасыз етудегі көптеген өзекті мәселелерді қозғады, оның ішінде атап айтқанда: ішкі жүйе сапасын қамтамасыз ету мен ұйымдастырудың ерекшеліктері, сапаны қамтамасыз етудің жаңа модельдері мен тұжырымдамалары, табысты тәжірибелер, жоғары оқу орындарындағы білім берудің ішкі сапасын қамтамасыз етудің жолдары мен қиындықтары.
Дәстүрге айналған білім беру сапасын қамтамасыз ету бойынша Еуразиялық Форум өз алаңында 230-дан астам қатысушыларды, сондай-ақ 20-ға жуық шетелдік ұйымдардың өкілдерін жинады. Форум бағдарламасында қазақстандық университеттердің ректорлары, проректорлары мен жетекшілері, сондай-ақ Аустрия, Испания, Литва, Германия, Әзірбайжан Республикасы, Ресей Федерациясы, Ұлыбритания, Эстония және Бельгия елдерінің аккредиттеу агенттіктері мен жоғары оқу орындарының өкілдері сөз сөйледі.
IQAA Президенті Каланова Шолпан Муртазовна іс-шараны аша отырып, жоғары білім беру сапасын қамтамасыз ету жөніндегі жыл сайынғы 4-ші Еуразиялық форумның ашылуымен құттықтап, осы форумның басты мақсаты барлық қатысушылар арасында тәжірибе мен білім алмасу болып табылатынын, бұл жоғары оқу орындарының сапасын қамтамасыз етудің ішкі жүйесін жақсартуға үлес қосатынын, сондай-ақ одан әрі жемісті жұмысты ынталандыратынын атап өтті.
Алғы сөз ҚР БҒМ Білім және ғылым саласында сапаны қамтамасыз ету комитеті төрағасы, доцент Гүлзат Ісбасарқызы Көбеноваға, сондай-ақ IQAA Бақылау кеңесінің төрағасы, ҚР Үкіметі жанындағы Жоғары ғылыми-техникалық комиссияның мүшесі, ҚР Президенті жанындағы экономикалық реформалар жөніндегі Жоғары Кеңестің мүшесі, ҚР экс-Білім министрі, профессор Жақсыбек Әбдірахметұлы Күлекеевке берілді.
Гүлзат Ісбасарқызы Көбенова Білім сапасын қамтамасыздандыру бойынша тәуелсіз агенттігі (IQAA) басшылығына Ш.М.Калановаға білім беру жүйесі үшін маңызы зор төртінші Еуразиялық форумды ұйымдастырғаны үшін алғысын білдіріп, қазіргі уақытта ішкі сапаны қамтамасыз ету жүйесін құру еліміздің жоғары оқу орындары үшін маңызды қажеттілік болып табылатынын атап өтті. Әрбір жоғары оқу орнында дербес әзірленген ішкі сапаны қамтамасыз ету саясаты мен стандарттары болуға тиіс, оларды жоғары білім беру жүйесін регламенттейтін қолданыстағы ұлттық заңнамамен үйлестіру қажет екендігін атап өтті. Гүлзат Ізбасарқызы форумның жоғары білім беру жүйесі үшін маңыздылығын атап өтіп, жоғары оқу орындарының сапа мәдениетін дамыту маңыздылығына назар аударды.
Жақсыбек Әбдірахметұлы Күлекеев өз құттықтауында жоғары білім берудегі ішкі сапаны қамтамасыз ету институционалдық деңгейде мониторинг пен сапаны басқарудың маңызды тәсілдерінің біріне айналғанын, ал оқу бағдарламаларын қайта қарауды ескере отырып, ішкі сапанының қамтамасыз ету түлектерді жұмысқа орналастыру мүмкіндіктерін арттыруға және ықпалдастыруға қолайлы жағдай жасауы мүмкін екенін, ел экономикасының қарқынды жаһандық кеңеюі және әртараптандырылуы контексінде өзекті болып табылатынын атап өтті. Пандемияға байланысты жоғары білім беру жүйесі өзгеріске тап болды, ал жоғары оқу орындарында түлектердің білім сапасының тиісті деңгейін қамтамасыз ету үшін жаңа міндеттер мен талаптар пайда болды. Бұл әсіресе өзекті, себебі бүкіл әлемде жоғары біліммен қамтудың қарқынды кеңеюі түлектер арасында жұмыссыздықтың өсуіне әкелді. Сондықтан, бүгінгі таңда жоғары оқу орындарына қысым көп, сол себепті олар өздерінің білім беру бағдарламаларын еңбек нарығының шындықтары мен қажеттіліктерімен жақсы үйлестіруі керек. Жақсыбек Әбдірахметұлы сонымен қатар ынтымақтастықтың, өзара іс-қимылдың және тәжірибе алмасудың тиімді нысандарын игере отырып, ішкі жүйе сапасын қамтамасыз етудің әр түрлі мүдделі стейкхолдерлердің қатысуымен жаңа буынның шынайылығына бейімдеу қажет екенін атап өтті.
Жоғары білім берудегі сапаны қамтамасыз ету бойынша IV жыл сайынғы Еуразиялық форумның бірінші спикері болып, ерекше қонақ – Вена экономика және менеджмент университетінің (WU - Vienna University) Сапаны қамтамасыз ету жөніндегі деканы, әлемнің 50 елінде жұмыс істеген жоғары білім сапасы бойынша танымал халықаралық сарапшы, "Quality in Higher Education" (Жоғары білім сапасы) халықаралық журналының редакциялық алқасының мүшесі, PhD докторы Оливер Ветори (Австрия) "Швейцария армиясының пышақ мәселесі: ішкі сапаны қамтамасыз етудегі қайшылықты функциялары" тақырыбында баяндама жасады.
Форумның екінші және үшінші сессияларында жетекші ұлттық және аймақтық ғалымдар ТМД елдерінің тәжірибесін, соның ішінде ішкі сапаны қамтамасыз етудің қазақстандық, ресейлік және әзірбайжандық жүйелерін және олардың әлемдегі болып жатқан ахуалдан туындаған қазіргі заман шынайылығына бейімделуін ұсынды. Назарбаев Университеті Жоғары білім беру мектебінің деканы, доцент, ф.ғ.к. Аида Кыстаубаевна Сагинтаева және Назарбаев Университеті Жоғары білім беру мектебі деканының орынбасары, PhD докторы Джейсон Спаркс баяндама жасап, жоғары білім беру мектебінде академиялық сапаны қамтамасыз ету мен жақсарту бойынша стратегия, саясат және процесс туралы НУ тәжірибесін ұсынды.
Жәңгір хан атындағы Батыс Қазақстан аграрлық-техникалық университетінің ректоры, профессор, вет.ғ.д. Асқар Мырзахметұлы Наметов университетте білім беру процесін ұйымдастыру сапасын қамтамасыз ету тәжірибесімен бөлісіп, сондай-ақ инновациялық идеяларды ілгерілетудің және кәсіпкерлік тұрғыдан ойлайтын кадрлар даярлаудың маңыздылығын атап өтті. Сафи Өтебаев атындағы Атырау мұнай және газ университетінің академиялық мәселелер және халықаралық ынтымақтастық жөніндегі проректорының міндетін атқарушы Аида Байғараева Есімханқызы академиялық бағдарламалардың сапасын қамтамасыз етудің негізі болып табылатын Атырау мұнай және газ университетінде университеттің индустриямен серіктестігін құру қалай жүргізіліп жатқанын айтып берді.
Астана Халықаралық университетінің президенті, ҚР БҒМ Қоғамдық Кеңесінің Төрағасы, доцент, а.ш.ғ.к. Серік Азтайұлы Ирсалиев пост-пандемия жағдайында жоғарғы оқу орны саласындағы сапаны қамтамасыз ету түсінігін өзектендіру бойынша баяндама жасады. Әзірбайжан Республикасының химия факультетінде білім беру қызметінің сапасын қолдау бойынша шараларды қолданудағы тәжірибесімен Баку мемлекеттік университетінің химия факультетінің сапаны қамтамасыз етудің ішкі жүйесінің жетекшісі, профессор, х.ғ.д. Ульфия Алимаммадгызы Гасанова бөлісті. Сондай-ақ, Д. И. Менделеев атындағы Ресей химия-технологиялық университетінің оқу-әдістемелік жұмыс жөніндегі проректоры, профессор, т. ғ. д. Николай Александрович Макаров химия индустриясы үшін білікті кадрларды даярлау сапасын арттырудағы Ресей Федерациясының тәжірибесі бойынша баяндама жасады.
Форум барысында Австрия, Испания, Литва, Германия, Ұлыбритания, Эстония және Бельгия сияқты елдердің сапаны қамтамасыз етудегі ішкі жүйесінің үздік шетелдік тәжірибелері қарастырылды. Баяндамалармен Арагон жоғары білім беру сапасын қамтамасыз ету және стратегиялық болжау агенттігінің (ACPUA) директоры, құқық профессоры, Антонио Серрано Гонзалес (Испания) сөз сөйледі, ол ішкі жүйе сапаны қамтамасыз етудегі Испандық тәжірибесімен бөлісті. Литва жоғары білім беру сапасын бағалау орталығы (SKVC) директорының орынбасары, ENQA бұрынғы басқарма мүшесі, ENQA сапа агенттігінің сыртқы шолулар бойынша сарапшысы және бірнеше жұмыс тобының мүшесі Аурелия Валейкиенэ (Литва) Литваның COVID-19-ға байланысты жоғары білім берудегі үзілістер және COVID-19 пандемиясында маңызды рөл атқаратын ішкі жүйе сапаны қамтамасыз етудегі аспектілері туралы айтты. Мюнстер университетінің зерттеу нәтижелері негізінде жасалған сапаны арттыру үшін CORE тұжырымдамаларын қолданудағы Германия тәжірибесімен Мюнстер қолданбалы ғылымдар университетінің ішкі сапаны қамтамасыз ету бөлімінің басшысы Петра Пистор (Германия) бөлісті.
Сондай-ақ, бүкіл әлемге танымал Жоғары білім беру сапасын қамтамасыз ету жөніндегі Британдық аккредиттеу агенттігі (QAA) өкілінің баяндамасы өзекті баяндамалардың бірі болды. Біріккен Корольдікте рефераттық бизнес туралы заңнамасы жөніндегі көп жылғы кампанияға қатысты тәжірибеге шолу бойынша, сондай-ақ студенттерге нақты білім, дағдылар мен құзыреттер беруге арналған микро-біліктіліктер туралы QAA Британдық аккредиттеу агенттігінің аккредиттеу, серіктестік және саясат жөніндегі жетекшісі, PhD докторы Элисон Фельс (Біріккен Корольдік) баяндама жасады.
IQAA Бақылау кеңесінің мүшесі, PhD докторы Тарту университетінің ішкі сапасын қамтамасыз ету бөлімінің басшысы, Эстонияның сапаны қамтамасыз ету жөніндегі аккредиттеу агенттігінің бұрынғы халықаралық ынтымақтастық жөніндегі директоры (ЕККА), INQAAHE Директоратының бұрынғы мүшесі (2014-2018 жж.) Майки Удам (Эстония) Тарту университетінде оқу бағдарламаларын ішкі бағалау қалай жүргізілгенін айтып берді. Литвадағы ішкі сапаны қамтамасыз етуді басқарудағы қиындықтар мен жетістіктер туралы Гедиминас Вильнюс техникалық университетінің академиялық кеңсесінің директоры, Литва жоғары білім беру сапасын бағалау орталығының экс-директоры (SKVC) (2014-2019 жж.) Нора Скабурскиене (Литва) айтып берді.
Форумның "Сапаны қамтамасыз ету: өзгермелі әлемдегі жаңа идеялар мен тенденциялар" тақырыбындағы қорытынды баяндамасын баяндаған ерекше қонақ, жоғары білім беру сапасы бойынша танымал халықаралық сарапшы, жоғары білім берудегі сапаны ішкі қамтамасыз ету бойынша “A Manual for Internal Quality Assurance in Higher Education. Looking for a new quality in HE in new world” (2019 ж.) (Жоғары білім ішкі сапасын қамтамасыз ету бойынша басшылық. Жаңа әлемде ЖОО жаңа сапасын іздеу) атты нұсқаулықтардың екі басылымының авторы, Гент университетінің профессоры Люсьен Боллаерт (Бельгия) форум қатысушылар арасында сапаны бақылау саласындағы жаңа халықаралық идеялар мен үрдістердің сын-тегеуріндерін жеңуге дайындығы туралы қызықты пікірталас тудырды.
Форумда Қазақстандағы білім беру саласының жетекші басшылары мен өкілдері болып табылатын модераторлар да ерекше маңызды рөл атқарды. Олардың арасында Қазтұтынуодағы Қарағанды университетінің ректоры, профессор, э.ғ.д. Еркара Балқарайұлы Аймағамбетов, Абай атындағы Қазақ ұлттық педагогикалық университетінің басқарма төрағасы-ректоры, PhD докторы Дархан Нұрланұлы Біләлов, Қожа Ахмет Ясауи атындағы Халықаралық Қазақ-Түрік университетінің Басқарма Төрағасы-ректоры, э.ғ.к. Жанар Амангелдіқызы Темірбекова, IQAA Аккредиттеу Кеңесі төрағасының орынбасары, ҚР Президенті жанындағы білім және ғылым жөніндегі комиссияның төрағасы, кәсіпкерлердің құқықтарын қорғау жөніндегі Республикалық Кеңестің мүшесі, "Атамекен" ҚР ҰКП еңбек жөніндегі Омбудсмен, профессор, э.ғ.д. Талғат Қазкенұлы Доскенов, IQAA Аккредиттеу Кеңесінің төрағасы, М.С. Нәрікбаев атындағы КАЗГЮУ университетінің Құқықтық саясат және конституциялық заңнама ҒЗИ басшысы, профессор, з. ғ. д. Сергей Федорович Ударцев және IQAA президенті, профессор, п.ғ.д., х.ғ.к. Шолпан Муртазовна Каланова.
Форум барысында қатысушыларға кең тақырыбтар ұсынылды, бұл қатысушыларға өздері үшін барынша өзекті ақпаратты алуға және қызықтыратын сұрақтар қоюға мүмкіндік берді. Барлық сессиялар өте нәтижелі және интерактивті өтті, сонымен қатар қызықты пікірталастар тудырды.
Форум материалдары қатысушыларға сайтта қолжетімді болады және электрондық пошта арқылы жіберіледі.
Қазақстан Республикасы 
Қырғыз Республикасы Білім және ғылым министрлігі 
